TS Nguyễn Thanh Giang cho biết nội dung chính bản báo

cáo “ tối mật ” về kinh tế VN ( II )

Việt Hùng, phóng viên đài RFA

Tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang. AFP PHOTO/FREDERIK BALFOUR

Trong buổi phát thanh trước, chúng tôi đã giới thiệu cùng quí vị một " văn bản tối mật " về tình hình kinh tế Việt Nam hiện tại do Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, một chuyên gia kinh tế hàng đầu của Việt Nam thực hiện và báo cáo trước lãnh đạo cao cấp của đảng qua chương trình K X - 10 qua lời giới thiệu của Tiến sĩ địa vật lý học Nguyễn Thanh Giang.

Vậy tại sao tài liệu này lại được coi là tối mật ? Phản ứng của các thành phần trong xã hội khi biết đến tài liệu này ra sao và tài liệu này quan trọng như thế nào với đường hướng đi tới của Việt Nam trong tương lai?

Mời quí thính giả tiếp tục theo dõi câu chuyện giữa Việt Hùng với Tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang.

Việt Hùng: Thưa Ts Nguyễn Thanh Giang, cái bài phát biểu của Ts Lê Đăng Doanh như vậy là cũng đã hơn 3 tháng nay. Tiến sĩ ghi nhận trong hàng ngũ đảng viên, hàng ngũ trí thức ở tại Việt Nam thì mọi người nhận định về bài nói chuyện của Ts Lê Đăng Doanh như thế nào ?

Ts. Nguyễn Thanh Giang: Cái bài đó thì mãi gần đây mới lọt ra ngoài, nhưng mà trong vòng mấy hôm nay tôi thấy rằng các người quan tâm đến tình hình đất nước đi xin nhau, đi photo, cho nhau rồi biết rất nhiều. Nhiều người đến hỏi tôi và họ thích thú, họ cho rằng cái bài nói ấy là cái bài nói được gan ruột, được ý nghĩ, được tình hình thực tế hiện nay và nó chứng tỏ một sự bức bối mà nó cần phải bung ra từ trong nội bộ. Nó thể hiện bây giờ cái suy nghĩ đa chiều, nó khác nhau, nó cọ sát nhau, chứ không thể bưng bít nhau được nữa. Và nếu mà cứ duy ý chí mà cứ bưng bít nó lại, bóp chặt nó lại thì nó sẽ bùng nổ dữ dội lắm.

Việt Hùng: Với cái nhìn của Tiến Sĩ thì do đâu mà Ts Lê Đăng Doanh lại có cái bài phát biểu như vậy, dài 32 trang trong một hội nghị (khép kín) mà có thể nói là quan trọng như vậy ?

Ts. Nguyễn Thanh Giang: Cái tôi nói là sở dĩ ông Lê Đăng Doanh được đứng lên đăng đàn là do Ủy viên Trung ương Bộ Chính Trị, Trưởng ban tổ chức Trung ương Đảng Trần Đình Hoan có lời yêu cầu, thì ông mới được đăng đàn. Nhưng mà khi được đăng đàn như thế này thì cái điều lý thú tức là ông Lê Đăng Doanh đã chóp lấy thời cơ đó để bày tỏ tất cả những suy nghĩ nung nấu của mình trong suốt thời gian dài vừa qua phục vụ Đảng, phục vụ các cán bộ cao cấp của Đảng và tất nhiên trước đây thì ông gần các ông khác thì ông biết được tất cả những rận ở trong chăn, ông biết tất cả những cái đó.

Nhưng khi ông còn ngồi phụ tá cho ông Phạm văn Đồng, ông Đỗ Mười, ông Nguyễn văn Linh thì ông không dám nói, nhưng giờ thì ông đã nghỉ hưu rồi thì ông quy gốc với con người trí thức của ông mới sống lại hoàn toàn và ông nói thẳng, nói thật. Tôi cho rằng chính là vì như thế mà bây giờ TS Lê Đăng Doanh trở thành người được toàn Đảng toàn Dân hâm mộ và ông đang thực sự đóng góp cho việc xây dựng Đảng một cách tích cực nhất trong công cuộc cải tổ này.

Việt Hùng: Tiến Sĩ vừa mới nói rằng tài liệu đó thì bây giờ dư luận ở Hà Nội mới bắt đầu biết được đến. Nguyên do nào mà tài liệu đó lại được giữ kín đến mức độ như vậy? Phải chăng là vì những nhận định và những điều mà Ts Lê Đăng Doanh viết không đúng theo cái ý của Đảng hay sao?

Ts. Nguyễn Thanh Giang: Thì tất nhiên là mấy ông lãnh đạo thì cũng thấy rằng cần phải nghe. Muốn nghe đấy, nhưng mấy ông chỉ muốn một mình mấy ông nghe thôi, độc quyền nghe thôi. Cho nên tôi thường bị công an răn dạy rằng: "Thưa anh, anh viết gì thì anh viết, không ai cấm anh, nhưng anh viết xong thì anh chỉ nên gửi cho mấy ông lãnh đạo thôi, và gửi cho chúng tôi, chứ anh không nên gửi ra ngoài". Thế thì đối với ông Lê Đăng Doanh nói bên trong thì được, nhưng mà họ bóp nó lại, họ chận nó lại, chỉ để trong lòng họ nghe, họ biết để tìm cách đối phó thôi.

Cho nên đây là một tài liệu hết sức mật. Mức độ mật của nó cũng không kém gì bức thư của ông Nguyễn Văn Khánh cả. Nhưng tôi cho rằng vì tình hình nội bộ bây giờ nó đã nức vỡ rồi, không chỉ nức vỡ ở phía dưới, mà nức vỡ ở trên thượng đĩnh rồi cho nên chả có cái gì bí mật được đâu, chả có cái gì giữ gìn được đâu. Tôi chỉ nói một ví dụ mà gần đây tôi rất ngạc nhiên. là Hội nghị 6 ông ngồi bàn với nhau, rồi có thêm ông Đỗ Mười, ông Lê Đức Anh dự.

Có ý kiến của ông Lê Đức Anh là khai trừ ông Võ Nguyên Giáp, ý kiến ông Đỗ Mười thì đòi khai trừ ông Nguyễn Nam Khánh, tôi nghĩ đại hội đó thì rất hẹp lắm chứ nhưng làm sao mà cũng lọt ra được ngoài. Thế mà nó lọt ra ngoài, thì chứng tỏ rằng là từ trên chóp bu là đã có một cái gì bằng họăc không bằng lòng mà người ta không nói thẳng ra mặt đâu, nhưng mà tìm cách để người ta... thậm chí là sắp tới người ta sẽ tìm cách để chọc vào lưng nhau, người ta thụi vào mặt nhau.

Việt Hùng: Nhưng mà trong một tinh thần mà Đảng vẫn kêu gọi là nói thẳng, nói thật, chẳn hạn như là nhiều ý kiến cá nhân nhiều lần đóng góp cho đảng nhưng mà thường thường những ý kiến đó thì nhiều người nói rằng: Vâng thì chỉ việc gởi cho cấp lãnh đạo thôi nhưng mà gởi cho cấp lãnh đạo thì bị bỏ trong học tủ, bỏ xó, không được sự hồi âm mà thậm chí là bị dán cho cái mác là có những ý tưởng chống lại đảng.

Ts. Nguyễn Thanh Giang: Vâng. Thì cái xã hội này toàn những vấn đề ngược cả chứ. Nó cứ nói, thực tế một đàng mà nó nói một nẽo, và có khi họ muốn một đàng thì họ tung hô lên một nẽo, v. v... Cho nên nó mới là cái xã hội bệnh hoạn, cái xã hội không sống trên cái công khai và cái trung thực cho nên tôi đã nói là công an răng dạy tôi là viết thì đừng có đưa, nói nhẹ nhàng rằng nếu anh rãnh thì anh chỉ đưa cho cán bộ lãnh đạo và chỉ đưa cho chúng tôi. Chứ anh đưa ra ngoài rồi mấy ông ổng lợi dụng anh rồi mấy ông tán phát làm lăng nhăng nọ kia.

Tôi bảo như thế này: Tôi là một cái anh làm khoa học tự nhiên nhá. Cho nên khi mà tôi bỏ thì giờ ra tôi viết những cái bài như vậy là công phu lắm, có mồ hôi, có nước mắt của tôi, có chất xám của tôi bị bòn rút ra ghê gớm lắm thì tôi mới viết được những cái bài chính luận để góp ý kiến như vậy. Cho nên tôi viết không để mà chơi, còn chừng nào mà tôi thấy rằng là các anh, cái thói kêu ngạo, cái thói kêu ngạo cộng sản xem đời không ra gì, không thèm đọc, không thèm xét đến ý kiến của tôi một cách nghiêm túc thì tôi đành phải viết cho toàn Đảng, toàn Dân đọc. Và cho nên, tôi phải tán phát rộng rãi bao nhiêu càng tốt bấy nhiêu .Tôi trực tiếp đưa lên internet.

Việt Hùng: Những ý tưởng mà Ts Lê Đăng Doanh trình bày như vậy, cá nhân Tiến sĩ thì Tiến sĩ cũng đã nhiều lần trình bày trong các cuộc nói chuyện với chúng tôi. Thì phải chăng rằng cá nhân Tiến Sĩ cũng như Ts Lê Đăng Doanh có một cái nhìn chung trong một ý tưởng nào đó hay sao ạ?

Ts. Nguyễn Thanh Giang: Vâng, Lâu nay khi mà có được bài nói chuyện này truyền tay nhau được tán phát thì nhiều cụ lão thành cách mạng, nhiều cụ chiến binh có đến nói với tôi rằng là sao nghe TS Lê Đăng Doanh nói như thế này thì người ta cũng thấy là ông TS kinh tế Lê Đăng Doanh nói cũng giống như TS địa vật lý Nguyễn Thanh Giang, chỉ khác là một ông thì nói trước, một ông thì nói sau.

Ngoài lãnh vực đối nội, Ts Lê Đăng Doanh đã phê phán chủ trương giải thể Đảng Dân Chủ và Đảng Xã Hội làm mất mầm mống đa nguyên đa đảng. Ngoài những yêu cầu mà ông Lê Đăng Doanh nêu lên là phải tăng cường thanh lọc, phải xét lại giai trò chỉ đạo của kinh tế quốc doanh, v.v... Thì bây giờ phải kiểm điểm lại một số vấn đề đối ngoại và công tác nước ngoài mà xem. Về Trung Quốc, Ts Lê Đăng Doanh nhận định rằng, bây giờ tôi nhắc lại nguyên lời của Ts Lê Đăng Doanh, bây giờ bạn của chúng ta là ai, ai là bạn của chúng ta, nhân sự thì ai hợp tác với chúng ta, liệu có nhân sự không. Mà cái ông Trung Quốc, ông ấy có phải là bạn ta không hay là ông lăm lăm để thịt mình đây.

Thế rồi ông Lê Đăng Doanh cũng đề xuất một việc như thế này, là nếu ta chớp Vịnh Cam Ranh lại thì có thể kiểm soát được kinh tế dầu lửa của Trung Quốc, lúc bấy giờ TQ sẽ rất ớn, bởi vì TQ hiện nay đã làm bài toán sai lầm, Trung Quốc rất đang đói dầu lửa. Ông Lê Đăng Doanh nói như thế này: "Ông Hoa Kỳ thì ông nói là ta, từ trước đến nay chưa có chiếm đất của thằng nào bao giờ. Hơn nữa Hoa Kỳ với mình hai nền văn minh khác nhau, chế độ kinh tế khác nhau, tâm lý khác nhau. Cho nên để mà hiểu nhau được không phải là đơn giản".

Tất nhiên là vì bài nói của ông Lê Đăng Doanh là do Ủy Viên Bộ Chính Trị, trưởng ban tổ chức Trung ương Đảng đặt hàng, lại nói trước toàn những quan chức cộng sản nên ông ấy chỉ dám nói đến thế là cùng. Mà người nghe phải hiểu xâu xa hơn cả cái phần ý tại ngôn ngoại

Việt Hùng: Thay mặt thính giả của đài, xin cảm ơn Ts Nguyễn Thanh Giang đã giành thì giờ cho cuộc nói chuyện ngày hôm nay!